Hello hello! Mình là @Phương Anh từ Job Buddies đây. Hôm nay, mình muốn chia sẻ với các bạn một số trải nghiệm cực kỳ thú vị từ ba kỳ thực tập ở những công ty khác nhau: KPMG và Techcombank ở Việt Nam, và Bell ở Canada. Thực sự, sự khác biệt giữa văn hóa làm việc ở hai nơi này là khá rõ ràng, và mình nghĩ những chia sẻ này sẽ giúp các bạn chuẩn bị bước vào thị trường lao động có cái nhìn rõ nét hơn hoặc là đối với những bạn đã có trải nghiệm làm việc ở cả 2 quốc gia rùi thì cho mình feedback nha.
Văn Hóa “Ăn và Nghỉ Trưa”
Theo mình giờ nghỉ trưa không chỉ là khoảng thời gian để nạp lại năng lượng mà còn phản ánh rất nhiều về văn hóa làm việc của một công ty hoặc một quốc gia.
Ở Việt Nam: Thời gian nghỉ trưa thường từ 45 phút đến 1 tiếng, và đây không chỉ là lúc để ăn uống mà còn là cơ hội để mọi người có thể chợp mắt một chút. Ai cũng biết, người Việt có thói quen ngủ trưa, giúp tăng cường sức khỏe và cảm thấy sảng khoái hơn cho buổi chiều làm việc. Thường thì mọi người sẽ cùng nhau nghỉ trưa vào một thời điểm, ăn uống, chơi game, lướt điện thoại hoặc là tranh thủ chợp mắt một chút để sẵn sàng cho thời gian làm việc buổi chiều.
Ở Canada: Mình thấy giờ nghỉ trưa ở đây thì linh hoạt hơn nhiều (trong trải nghiệm của mình thui nhé :)). Có ngày bạn sẽ được nghỉ trưa 1 tiếng, có ngày lại không có thời gian nghỉ trưa, và có những hôm bạn phải vừa ăn nhanh một cái bánh bao vừa làm việc. Điều này cho thấy một cách tiếp cận làm việc rất khác biệt tại Canada, nơi mà sự linh hoạt và khả năng làm việc liên tục được coi trọng. Thời gian nghỉ trưa không cố định và có thể thay đổi tùy thuộc vào ngày làm việc, thậm chí có những hôm mình ăn từ 11h còn có những hôm 2h chiều mới được ăn trưa.
Văn Hóa “Cấp Bậc”
Mình thấy cấp bậc trong công ty có ảnh hưởng nhiều đến cách mọi người giao tiếp với nhau và ra quyết định hằng ngày trong công ty.
Ở Việt Nam: Quy trình ra quyết định thường theo kiểu từ trên xuống dưới. Điều này có nghĩa là các sếp thường không tiếp xúc trực tiếp với nhân viên cấp thấp hoặc thực tập sinh. Khi làm việc ở Techcombank, maybe mình chỉ là thực tập sinh thôi nhưng mình thấy việc tiếp cận các sếp lớn có vẻ khá khó khăn và các quyết định thường được đưa ra bởi cấp trên và giao xuống các cấp dưới. Điều này vô hình chung làm mình cảm thấy thiếu kết nối và khá “khoảng cách" trong công ty.
Ở Canada: Mình có thể dễ dàng tiếp cận và chào sếp tổng, không chỉ về công việc mà còn về sở thích cá nhân hay các chủ đề khác ngoài công việc ví dụ như sở thích du lịch, phim ảnh hoặc chính trị. Ngoài ra, quy trình ra quyết định thường bao gồm sự tham gia của toàn bộ bộ phận, và mọi người đều được khuyến khích đưa ra ý tưởng và câu hỏi. Mình thấy điều này khá hay vì nếu như nhân viên có bất cứ câu hỏi hay ý tưởng gì, thì đều có form hoặc có thể nói chuyện trực tiếp với sếp để đề xuất ý tưởng.
Giờ Làm Việc
Ở Việt Nam: Mình thấy giờ làm việc thường rất nghiêm ngặt. Ở KPMG, giờ làm việc chính thức là 9h sáng và mọi người phải có mặt đúng giờ. Tại Techcombank, mọi người thường bắt đầu làm việc từ 8h sáng.
Ở Canada: Giờ làm việc thì linh hoạt hơn. Dù giờ làm việc chính thức là 9h sáng, nhưng bạn có thể thấy mọi người đến văn phòng muộn hơn, từ 10h đến 11h sáng. Mình thấy phong cách làm việc bên này họ ít nghiêm ngặt hơn, linh hoạt hơn, mọi người có thể bắt đầu làm việc khi họ cảm thấy sẵn sàng và hiệu quả nhất. Nhưng mà Việt Nam làm sớm hơn thì nghỉ trưa cũng dài hơn, còn Canada làm trễ hơn thì không có nghỉ trưa haha.
Ở Việt Nam: Mình thấy hầu như mọi người trong các team khá thân nhau và thường sẽ có những buổi đi “sinh tố lúa mạch" hoặc những hoạt động team building sau giờ làm, mọi người có thể dễ dàng biết về cuộc sống đời tư của nhau và rủ nhau đi chơi, đi sinh nhật, đồng nghiệp nhưng cũng là gia đình, là bạn vậy.Ở Canada: Cũng tùy team nhưng nhìn chung mình thấy văn hóa đi làm ở đây là mọi người đi làm rồi đi về :))) vì ai cũng có bạn từ lúc còn là học sinh sinh viên, các sếp lớn hơn thì đã đều có gia đình nên sẽ về với gia đình và mọi người khá ít quan tâm về đời tư của nhau, mọi hoạt động sau giờ làm thường là những hoạt động cá nhân chứ không tập trung như tại Việt Nam. Trộm vía mình vào công ty là theo graduate program nên cũng có 1 nhóm bạn chơi vs nhau rất vui :)))
Thích Nghi Với Thay Đổi
Mình thấy đây là điểm khác biệt khá rõ ràng, khả năng chấp nhận và quản lý sự thay đổi là một phần quan trọng trong trải nghiệm làm việc, đặc biệt là với ai đã ở trong công ty lâu dài.
Ở Việt Nam: Có lẽ vì mình mới chỉ thực tập thôi nên cái này có thể chưa chính xác 100%, nhưng mình thấy các công ty thường thử nghiệm và kiểm tra rủi ro rất kỹ lưỡng trước khi thực hiện những thay đổi lớn. Điều này khá là “ăn chắc mặc bền", đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, mặc dù đôi khi có thể làm chậm quá trình triển khai.
Ở Canada: Thì mình thấy mọi người có vẻ thoải mái với rủi ro và đẩy mạnh phong trào “thử là biết liền.” :))) có lần mình thấy không nhiều người trong team không thi certification liên quan đến điện toán đám mây, nên mình để xuất làm 1 incentive program để thưởng cho những ai có nhiều certification. Sếp mình duyệt ngay lập tức và mình tự đi tìm team có thể tài trợ giải thưởng và tự làm PPT thuyết trình với sếp trên và thực hiện.
Văn Hóa Đưa Nhận Xét
Việc đưa ra phản hồi và nhận xét có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển công việc.
Ở Việt Nam: Mình thấy ở Việt Nam mọi người có vẻ dè dặt với việc đưa feedback tiêu cực hơn ở Canada. Maybe là Việt Nam mình có văn hóa “giữ lòng” nên mình thấy mọi người trong team còn chưa có đưa feedback quá trực tiếp. (Hoặc có thể đợt đó mình intern không làm sai gì nên không đc feedback gì haha)
Ở Canada: Phản hồi thường được đưa ra ngay lập tức và trực tiếp. Nếu bạn làm sai điều gì, PM sẽ cho bạn biết ngay lập tức để bạn có thể điều chỉnh và cải thiện nhanh chóng, như thế mình cũng học được nhanh hơn. Mình thấy điều này giúp tăng cường khả năng học hỏi và phát triển cá nhân hiệu quả hơn nhưng đồng thời mình cũng phải chuẩn bị 1 tinh thần “thép" mỗi khi bị feedback hoặc gọi ra riêng để đánh giá Performance.
Vậy thì, mình thích bên nào hơn?
Tóm lại, mình thấy cả 2 môi trường làm việc đều có những ưu điểm và khó khăn riêng. Quan trọng là chúng ta nên biết cách tận dụng những điểm mạnh và học hỏi từ những thách thức để phát triển bản thân và công việc của mình. Dù ở đâu, điều cần thiết là giữ một tâm lý cởi mở và sẵn sàng thích nghi với những thay đổi theo mình là điều quan trọng nếu bạn muốn thành công.
Hy vọng rằng những chia sẻ này sẽ giúp các bạn có cái nhìn rõ hơn về sự khác biệt trong văn hóa làm việc giữa Việt Nam và Canada. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn chia sẻ thêm về trải nghiệm của mình, đừng ngần ngại comment bên dưới nhé! Mình luôn sẵn sàng lắng nghe và hỗ trợ.
Chúc các bạn thích nghi và phát triển mạnh mẽ tại môi trường Canada này nhé. 🔥